گزارش بلاگ سان؛
بازخوانی قوانین و مصوبات اجرائی حوزه حجاب و عفاف
بلاگ سان: مسئله حجاب یک دستور دینی به مفهوم پنهان کردن و منع از وصول است و عفاف نیز به مفهوم خود نگهداری است برای دستیابی به این دو هدف قوانین و مقرراتی در ایران وجود دارد.
خبرگزاری مهر، گروه جامعه: حجاب و عفاف همیشه بخشی عمده از رسالت انبیا و اولیا، ادیان و علما بوده است چونکه حفظ حجاب و عفاف به حذف خیلی از گناهان کمک می نماید و رعایت حجاب اسلامی، به تهذیب و تزکیه نفس و ملکات نفسانی پرداخته و قرب الهی را نصیب انسان می کند. مسئله حجاب که یک دستور دینی است به مفهوم پرده، حاجب، پوشیدن، پنهان کردن و منع از وصول است. حجاب پوششی است که بوسیله واقع شدن در پشت پرده، تحقق می یابد. عفاف نیز به مفهوم خود نگهداری و باز داشتن نفس انسانی از محرمات است که در گزارش قبلی این رسانه با تیتر «حجاب و عفاف؛ از مفهوم تا دایره دربرگیری» به تفصیل شرح داده شد. دستگاههای قانون گذار و اجرائی وظایفی را در قبال گسترش فرهنگ حجاب و عفاف دارا هستند که به شرح آنها می پردازیم.
با پیروزی انقلاب اسلامی، مصوبات شورای انقلاب در جهت گسترش پوشش اسلامی به ویژه برای کارکنان دولت اعلام گردید و تا حالا قوانین و آیین نامه های مختلفی در این حوزه به تصویب رسیده است. شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده نیز در جهت وظایف خود در خصوص سیاستگذاری در امور زنان و ایجاد هماهنگی بین دستگاه ها در اجرای مصوبات شورایعالی انقلاب فرهنگی، سیاست ها و اقدامات مختلفی را در جهت پیاده نمودن حجاب و عفاف در جامعه تصویب و اجرا کرده است. همچون این سیاست ها می توان به «اصول و مبانی روش های اجرائی، گسترش فرهنگ عفاف (مصوب ۱۳۷۶)، راهبردهای گسترش فرهنگ عفاف (مصوب ۱۳۸۴) و آیین نامه راهکارهای اجرائی گسترش عفاف و حجاب (مصوب ۱۳۸۴)» اشاره نمود. قوانین و مصوبات موجود در موضوع حجاب و عفاف امروزه با عنایت به گستردگی قوانین موجود بیشترین مشکل در این حوزه به فقدان فرهنگ سازی و اجرا نشدن صحیح قانون مربوط می شود که موجب بروز معضلاتی در این خصوص شده است.
شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده به عنوان نخستین مرجع سیاست گذار در زمینه مسائل زنان و خانواده و با عنایت به نقش اثرگذار خود در طلایه داری مباحث علمی و فرهنگی زنان در عرصه های مختلف بر آن شد تا با گردآوری مجموعه قوانین و مقررات مربوط به عفاف و حجاب جامعه فرهیخته کشور را نسبت به قوانین و مقررات و مصوبات موجود در موضوع حجاب و عفاف رهنمون سازد. قانون بازسازی نیروی انسانی وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت از قوانین و مقررات مصوب مجلس شورای اسلامی جمهوری اسلامی ایران که با مقوله عفاف و حجاب و اخلاق و عفت عمومی ارتباط مستقیم و یا غیر مستقیم دارد می توان به قانون بازسازی نیروی انسانی وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت که در سال ۶۰ در فصل دوم و ماده ۱۴ آن به جرایم و خطاها این قانون مطرح است اشاره نمود که به چهار قسم جرایم سیاسی و نظامی، جرایم مالی و اداری، تخلف های انضباطی و اعمال خلاف اخلاق عمومی تقسیم می شود.
از قوانین و مقررات مصوب مجلس شورای اسلامی که با مقوله عفاف و حجاب و اخلاق و عفت عمومی ارتباط مستقیم و یا غیر مستقیم دارد می توان به چهار قسم اصلی یعنی جرایم سیاسی و نظامی، جرایم مالی و اداری، تخلف های انضباطی و اعمال خلاف اخلاق عمومی اشاره نمود ماده ۱۸ آن اشاره به اعمال خلاف اخلاق عمومی دارد که عبارت از اعمال منافی عفت عمومی و تجاهر به فسق و فجور، استعمال مشروبات الکلی و مواد مخدر و اعمال و رفتار خلاف حیثیت و شرافت و شئون شغلی، عدم رعایت حجاب اسلامی و نشر و توزیع نوارهای مبتذل و یا تصاویر مستهجن و صور قبیحه می شود. قانون خط مشی کلی و اصول برنامه های سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران این قانون در سال ۶۱ در فصل اول با ۸ ماده به این مورد پرداخته است. در این قانون باید با عنایت به اهداف نظام جمهوری اسلامی ایران و نقش این رسانه همگانی تعیین شود و همچون اصول عام و کلی خط مشی این سازمان حاکمیت اسلام بر کلیه برنامه ها و پرهیز از پخش برنامه هایی که مخالف معیارهای اسلامی باشد و یا حاکمیت روح انقلاب و قانون اساسی بر کلیه برنامه ها در شعار استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی متبلور است. قانون مقررات انتظامی هیأت علمی دانشگاه ها و مؤسسات آموزشی عالی و تحقیقاتی کشور این قانون در سال ۶۴ در فصل دوم ماده ۷ به تخلفات انتظامی و جرایم شامل تخلفات انضباطی و اعمال خلاف شرع و اخلاق عمومی را به سه بخش اعتیاد و ارتکاب اعمال خلاف اخلاق های عمومی که سبب هتک و حیثیت و شئون شغلی و ارتکاب اعمال خلاف شرع و عدم رعایت حجاب اسلامی و همین طور القا اندیشه های الحادی و توهین به مقدسات اسلامی تقسیم می شود. مصوبات شورایعالی انقلاب فرهنگی درباب حجاب و عفاف شامل مصوبات نقشه مهندسی فرهنگی کشور، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، ماده واحده مقررات سفرهای دانشجویی الحاقی به آیین نامه حفظ حدود و آداب اسلامی در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی می شود.
از مصوبات شورایعالی انقلاب فرهنگی درباب عفاف و حجاب تحت عنوان اسناد و نقش هایی به این مسئله پرداخته شده است که می توان به نقشه مهندسی فرهنگی کشور در سال ۹۱ اشاره نمود که راهبرد کلان پنجم آن طراحی و نهادینه سازی آداب و سبک زندگی اسلامی_ ایرانی در حوزه های خانوادگی و اجتماعی مبتنی بر تقوای الهی و همین طور با الهام از سیره معصومین (علیهم السلام) و راهبردهای ملی آن به تبیین و نهادینه سازی فرهنگ عفاف و پوشش و حجاب اسلامی در مناسبات و ارتباطات اجتماعی اشاره دارد. سند تحول بنیادین آموزش و پرورش که در سال ۹۰ به تصویب رسید؛ هدف های عملیاتی و راهکارهای آن یعنی ترویج و تعمیق فرهنگ حیا، عفاف و حجاب متناسب با قابلیت ها و ظرفیت های نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی را بررسی کرد و همین طور آیین نامه گزینش اخلاقی داوطلبان ورود به دانشگاه ها در سال ۶۳ شامل ۳ مورد و تعدادی تبصره است. ماده واحده مقررات سفرهای دانشجویی الحاقی به آیین نامه حفظ حدود و آداب اسلامی در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی که در سال ۸۲ به تصویب رسید در سه ماده و سه تبصره به این مورد نیز پرداخته و مشمول قوانین و مقرراتی همچون سفرهای دانشجویی باید با تصویب و صدور مجوز توسط شورای فرهنگی دانشگاه صورت گیرد همین طور برگزاری اردوهای مختلط فقط با تأیید مکتوب مرجع صادر کننده مجوز قابل اجرا می باشد و غیره.
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش که در سال ۹۰ به تصویب رسید؛ هدف های عملیاتی و راهکارهای آن یعنی ترویج و تعمیق فرهنگ حیا، عفاف و حجاب متناسب با قابلیت ها و ظرفیت های نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی را بررسی کرد در سال ۸۴ راهبردهای گسترش فرهنگ عفاف به ۴۷ مورد تقسیم و تبیین شده است همچون این راهبردها تقویت بنیه اعتقادی، اخلاقی و اصول و مبانی تربیت برای والدین، خصوصاً مادران نسبت به امر عفاف و حجاب و ایجاد حساسیت در آنها نسبت به لطمه های ناشی از عدم رعایت آن برای خود، خانواده و فرزندان و همین طور اتخاذ تدابیر مناسب جهت جذب، تربیت و به کارگیری نیروی انسانی شایسته نظیر مدیران، معلمین و اساتید معتقد و عامل به رعایت حجاب و عفاف در کلیه مراکز اداری و آموزشی را شامل می شود. راهبردها و راهکارهای ارتقای فعالیتهای سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران شورایعالی انقلاب فرهنگی برمبنای نتایج ارزیابی فوق، راهبردها و راهکارهای ارتقای فعالیت سازمان صدا و سیما را مقابله مؤثر و هوشمندانه تر با ابعاد گسترده تهاجم فرهنگی مورد توجه برنامه ریزان و تهیه کنندگان برنامه های شبکه ها می داند و با واقع نمایی در حجم و ارزش های مثبت و منفی دستاوردها و الگوهای فرهنگ و تمدن غربی و با ترویج علمی و هنرمندانه فرهنگ و تمدن ایرانی و اسلامی برای رشد آگاهی های اجتماعی و فرهنگی مردم تلاش مضاعفی می کند. این سیاست در سال ۸۴ در یک فصل و سه بخش مربوط به امور فرهنگی_ اجتماعی است از جمله: توسعه آگاهی های دینی و فرهنگی دانشجویان دختر در عقیده مندی و پای بندی به ارزش ها و حدود الهی و ایجاد مصونیت در مقابل القای شبهات دینی در برنامه ریزی های فرهنگی و همین طور اهتمام به معرفی اسوه ها و الگوهای مناسب از مفاخر زنان مسلمان در عرصه های مختلف در برنامه های فرهنگی و متون آموزشی دانشگاه ها. توسعه و تقویت فرهنگ عفاف و حجاب و رعایت اصول و موازین اسلامی بوسیله برنامه های آموزشی و فرهنگی دانشگاه ها و ضرورت نظارت صحیح بر حاکمیت این موازین در فضای فرهنگی دانشگاهی همچون سیاست های مربوط به امور فرهنگی_ اجتماعی در جهت ارتقای مشارکت زنان در آموزش عالی است. آئین نامه راهکارهای اجرائی گسترش عفاف و حجاب / شورای فرهنگ عمومی کشور آیین نامه راهکارهای اجرائی گسترش عفاف و حجاب در سال ۸۴ نیز به سازمان های مرتبط یعنی پیگیری اجرای این طرح در سال ۱۳۸۵ به دستور رییس جمهور به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی واگذار شد و در سال ۱۳۸۷ ابلاغیه ماموریت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی لغو و به وزارت کشور واگذار شد. راهکارهای اجرائی جهت گسترش فرهنگ عفاف و حجاب ارائه شده است که بدیهی است که در کنار شرایط مساعد اجتماعی برای ارزش تلقی کردن و الگو پذیری این فرهنگ نیازمند درونی و نهادینه شدن آن در وجود افراد است.
وظایف و اسامی دستگاههای قانونگذار و اجرائی موظف به رعایت فرهنگ حجاب و عفاف دستگاههای قانونگذار و اجرائی نیز وظایفی را در این مورد عهده دار هستند همچون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شامل ۲۱ وظیفه همچون حمایت مادی و معنوی از آثار فرهنگی هنری همانند تسریع در صدور مجوز، ارائه یارانه و تشویق تولیدکنندگان آثار فرهنگی و هنرمندانی که راهکارهای تازه و جذاب در جهت توسعه فرهنگ عفاف ارائه می نمایند. وزارت تجاری نیز شامل ۱۳ وظیفه، سازمان صدا و سیما شامل ۳۱، وظیفه و نیروی انتظامی شامل ۲۱ وظیفه همچون پیشگیری از فعالیت واحدهای صنفی متخلف که موجب مخدوش کردن عفت عمومی می شود و سازمان ملی جوانان شامل ۱۴ وظیفه همچون ایجاد مراکز مشاوره ی محلی با کادر مجرب جهت اطلاع رسانی به خانواده ها و جوانان بصورت حضوری، تلفنی و مکاتبه ای. سازمان تبلیغات اسلامی شامل ۱۲ وظیفه همچون نشان دادن اثرات منفی فرهنگ مبتذل و غیر اخلاقی غرب در زندگی اجتماعی و فردی نوجوانان و وزارت آموزش و پرورش با ۲۱ وظیفه همچون در نظر گرفتن امتیازاتی برای مدیران مدارسی که رعایت حجاب کارکنان و دانش آموزان آن اسلامی و مناسب می باشد و پاسخگو بودن مدیر مدرسه در صورت عدم رعایت عفاف و حجاب از جانب دانش آموزان. وزارت امور اقتصادی و دارایی و گمرک نیز علاوه بر ممنوعیت ورود، تولید و عرضه مجسمه ها، عروسک ها، مانکن ها تابلوهای مروج ضد عفاف نظیر نقاشی، فرش، روزنامه و… به ۴ وظیفه ی دیگر نیز موظف است.
سازمان تبلیغات اسلامی شامل ۱۲ وظیفه همچون نشان دادن اثرات منفی فرهنگ مبتذل و غیر اخلاقی غرب در زندگی اجتماعی و فردی نوجوانان است وزارت علوم و تحقیقات و فناوری دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی نیز با ۱۷ وظیفه و مرکز امور زنان و خانواده نیز با ۶ وظیفه همچون برگزاری همایش ها، کنفرانس ها و نشست های تخصصی با موضوع فرهنگ عفاف در مراکز علمی تحقیقاتی و تشکیل دوره های آموزشی کوتاه مدت برای ارباب رجوع ها در دستگاههای اجرائی و تشکیلات غیر دولتی پرداخته است. وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با ۸ وظیفه و سازمان تربیت بدنی نیز با ۱۸ وظیفه همچون تاکید بر اجرای مقررات انضباطی جهت گسترش فرهنگ عفاف و شهرداری نیز با ۱۰ وظیفه همچون تأسیس فرهنگ سرای حجاب برای برگزاری جلسات مرتبط، پرسش و پاسخ در حوزه حجاب برگزاری مراسم ویژه و… پرداخته است. وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر و سازمان بهزیستی نیز وظایفی را بر عهده دارند و یا وزارت امور خارجه با ۱۰ وظیفه و وزارت کار و امور اجتماعی نیز با ۵ وظیفه همچون نظارت بر رعایت حریم عفاف و حجاب در کلاس ها و دوره های آموزشی که ضرورتاً بصورت مختلط اداره می شود. مجلس شورای اسلامی نیز با ۷ مسئولیت همچون این که مجلس باید نسبت به تهیه طرح های قانونی در جهت فرهنگ سازی و ارائه الگوهای مناسب جهت توسعه فرهنگ عفاف اقدام نماید نیز همچون وظایف است. وزارت راه و ترابری نیز در کنار مسئولیت ایجاد مراکز بهداشتی رفاهی در ایستگاه های راه آهن، فرودگاه ها، کامپیوتر ها به همراه نصب تابلوهای راهنما و اطلاع رسانی با محوریت عفاف و حجاب ۶ مسئولیت دیگر نیز بر عهده دارد. بدون شک برای رسیدن به هدف گسترش فرهنگ عفاف و حجاب نیازمند مشارکت و توجه جدی همه نهادها و دستگاه ها بصورت مستمر و هدفمند هستیم.
منبع: بلاگ سان
این پست بلاگ سان را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین پستهای مرتبط
نظرات کاربران بلاگ سان در مورد این مطلب