گفت و گوی مجله مهر با كارشناس مسائل خانواده؛
مشاغل دوست دار خانواده، دردسرهای مادران شاغل را حل می کنند
به گزارش بلاگ سان امروزه زنان پابه پای مردان در خیلی از مشاغل حضور دارند. گزارش مجله مهر را در مورد بررسی انواع مشاغل و بازگو کردن بایدها و نبایدها در چارچوب گفت و گو با خانم دکتر زعفرانچی کارشناس می خوانید.
خبرگزاری مهر؛ گروه مجله - محدث تک فلاح: از وقتی یادم است در جامعه ما زن شاغل وجود داشته است. اما دغدغه هر کدام از زنان شاغل اطرافم را که بررسی می کنم درمی یابم که حقیقت درونی یک زن اغلب از آنچه بروز بیرونی دارد متفاوت می باشد. بیایید همین روزها را تصور نماییم، خانم کارمندی که فرزند کوچکش در خانه است و برای کلاس آنلاین باید از امکانات خانه استفاده نماید، در حالیکه مادر شاغل است و باید در محل کار حاضر شود. امکان همراه بودن فرزند و مادر با هم به هزار و یک دلیل گفته و نگفته وجود ندارد. با چه مواجهیم؟ مادری با دلهره فرزندِ در خانه اش. امنیت فرزندش، نیاز او و از سویی کودکی که تنها در خانه مانده است. در شرایط کرونا این مورد که زنان شاغل برای اینکه در کنار فرزندشان باشند یا احتیاج به رد کردن مرخصی داشتند و یا فرزند خویش را در صورت امکان همراه خود به محل کار می آوردند، بسیار پررنگ تر بود. اگر بخواهیم عمق ماجرا را درک نماییم باید تصورمان را به ابعاد گسترده تری برسانیم. آیا این مادر به سادگی به آوردن فرزند بعدی می اندیشد؟ اگر این مادر، یک زن سرپرست خانوار باشد چه مشکلات دیگری به این موارد می توانیم اضافه کنیم؟ آیا این مواردی که در ذهن مان مرور می نماییم برای یک مرد هم اتفاق می افتد؟ این جاست که نتیجه می گیریم زنان شاغل با انتخاب شاغل بودن شان، خویش را در مقابل تبعات آن تسلیم کرده اند. بالا رفتن سن ازدواج، تأخیر در فرزندآوری، تحول در ساختار خانواده و الگوی تغییر نقش ها، تاثیر در رابطه مادر و فرزند، تاثیر در اقتصاد خانواده، کاهش جمعیت، افزایش صدمه های اجتماعی، افزایش مزاحمت های جنسی در محل کار، توسعه مشاغل جایگزین خانواده و تغییر الگوی مشارکت اجتماعی زنان همچون نتایج مهمی است که در گفت و گو با سرکار خانم دکتر لیلا سادات زعفرانچی، عضو هیأت علمی دانشگاه به آن پرداخته ایم. اصلاً مسائل اشتغال بانوان از کجا شروع می شود؟ در ایران از نظر قانون و مسائل حقوقی، بین زن و مرد تبعیضی نداریم. اما اشتباه اول و اصلی را اغلب خود خانم ها انجام می دهند. در رویارویی با شغل انتخابی خود، شرایط (بُعد فرهنگی و اقتصادی) را دقت نمی کنند و قرارداد را قبول می کنند. از طرفی در گام بعدی مشکلی که داریم این است که در دنیا شرایط قراردادهای کاری به سمت منفعت طلبی رفته است. یعنی قرارداد بیشتر به سمت منفعت کارفرما پیش می رود. این مورد در حوزه مهارت های پایین (مهارت هایی که تعداد بیشتری از مردم آنرا می توانند کسب کنند) خیلی پررنگ تر است. دلیلش هم این است که کارفرما به شخصِ عامل اعتماد ندارد و می کوشد که برای خود در این توافق یک حاشیه امن ایجاد نماید. قراردادهای کوتاه مدت، بیشتر به نفع کارفرماست چون که هم بیمه و خدمات بیمه ای کم تری دارد و از سویی منع قانونی برای اخراج عامل کار (کارجو) نیست. حال آن که اگر قرارداد و شرایط قانونی به سمتی رود که فرقی در قراردادهای بین خانم ها و آقایان نباشد، کارفرما اغلب ریسک نمی کند و آن شغل را برای یک آقا کنار می گذارد. چون برای یک خانم از ازدواج و فرزندآوری گرفته تا بیماری مادر و پدر و فرزند و… بهانه های عقب افتادن کار و یا تقاضای مرخصی وجود دارد. نتیجه این رفتارها، ریزش تعداد فرصت های شغلی برای بانوان در یک جامعه است برای یک خانم، قرارداد طولانی مدت اصلاً مناسب نمی باشد. اما این حرف به این معنا نیست که با همین قوانین برای خانم ها قراردادهای کوتاه مدت در نظر گرفته شود. بلکه منظور آن است که شرایط قرارداد برای بانوان را متناسب با زن بودن شان تنظیم نماییم و برای مدت قرارداد، زمان کوتاه تری را در نظر بگیریم. هم اینک بر مبنای آمار سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵ در جامعه ایران ۸۰% زنان متأهل خانه دار هستند و جالب است بدانید که ۵/۱۰% متأهلین خانم فقط شاغلند. با خود دنبال دلیل انگیزه پایین زنان برای ورود به بازار کار بگردید! اگر بخواهیم به صورت عمده بررسی نماییم، دو دلیل اصلی تر از باقی آن هاست. یکی آن که در زندگی متاهلی شان درآمد مرد خوب است و کفاف زندگی شان را می دهد و دیگر آن که در ایران فرهنگ ورود به بازار کار اصلاً درست نیست. این «کار» که می گوئیم چه تعریفی دارد؟ کار یعنی هر گونه فعالیتی که در قبالش خدمتی عرضه شود. ولو این که در ازای این خدمت مبلغی پرداخت نشود. پس با این تعریف «خانه داری» هم یک کار به حساب می آید. اما در ارزش گذاری بعنوان کار زنان حساب نمی نماییم. چون در مشاغل زنان برآورد این کار خیلی سخت است و آمار گرفتن و نظارت و رصد روی کمیت و کیفیت آن کار بسیار مشکلی است. در دنیا اگر بخواهیم ملاک مشخصی از کار بگوییم باید به تعریف کار شایسته بپردازیم که حدود ۲۰ سال است عرضه شده است. طبق تعریف کار شایسته در سازمان بین المللی کار، هدف اولیه‌ی سازمان، ارتقای فرصت ها برای زنان و مردان است تا در شرایط آزادی، برابری، امنیت و کرامت انسانی به کار شایسته و مولد دست بیابند. اگر به زبان خودمانی تر بخواهیم بگوییم، کار شایسته باید دو شاخصه مهم را داشته باشد: زمان کار استاندارد باشد و دوم آنکه ساختار کار درست باشد. در بحث کار در ارتباط با خانم ها باید مواردی از قبیل انعطاف پذیری ساعت کاری برای آزادسازی زمان رعایت شود. مشاغل دوستدار خانواده چیست؟ برای فعالیت شغلی بانوان در هر کشوری باید این عنوان تعریف شود. اشتغال دوستدار خانواده که عبارت است از: شرایطی که عامل کار (خانم) بین کار و زندگی خود تناسب ببیند. به عبارت دیگر، فراهم شدن فرصت شغلی بگونه ای که کم ترین صدمه به زندگی خانوادگی شخص وارد شود اما کماکان بین کار و زندگی مرز وجود داشته باشد. در کشور ما ساختار بگونه ای است که آموزش های دانشگاه ها هم راستا با بازار کار طراحی نشده است. نرخ بی کاری زنان در جهان بالاست اما نرخ بیکاری زنان (مخصوصاً زنان فارغ التحصیل) در ایران خیلی بیشتر است. در فراهم شدن فرصت های شغلی، بین زن و مرد سرپرست خانوار نباید تفاوتی باشد تا زنان هم بتوانند وارد بازار کار شوند. چگونه می شود به مشاغل دوست دار خانواده رسید؟ زنان ما نیاز دارند به مراقبت های به صرفه دسترسی داشته باشند. منظور ما از «مراقبت های به صرفه» فقط مهدکودک نیست. در عصر حاضر، علاوه بر مقوله نگهداری فرزندان، نگهداری از پدر و مادر و بعضاً مادربزرگ و پدربزرگ هم اهمیت دارد. این مورد فقط در ایران رایج نیست و جوامع کل جهان در این تعریف جای می گیرند. البته که باید این نکته را هم ذکر کرد که در دنیا وجود مهدکودک های سازمانی امری پذیرفته شده و جا افتاده است. در آمار تحصیل کرده های دانشگاه ها که می نگریم، تأیید می نماییم که تعداد زنان آموزش دیده نسبت به مردان آموزش دیده بیشتر است. این یعنی می توانیم از پتانسیل بالایی از زنان استفاده نماییم اما به شرطی که امکانات برای آنها به خوبی فراهم باشد. مثلا اگر در شرایط کاری و شغلی بین زنان عامل (دارای شغل) با مهارت های بالا رقابت ایجاد شود، در نتیجه داشتن مهارت و انگیزه در شغل بعنوان یک امتیاز برای همکاری تلقی گردد، سازمان و یا کارفرما بخاطر مهارت ایشان، شرایط رفاهی از قیبل مهدکودک سازمانی را فراهم آورد و خانم های با مهارت و تخصص بالا به خاطر فرزندآوری از میدان کاری دور نشوند، یکی از همین شرایط محقق شده است. این که مهدکودک سازمانی را بیان می نماییم به سبب این است که دسترسی مادر به کودک در زمان های مختلف کار راحت باشد.
منبع: blogsun.ir
این پست بلاگ سان را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین پستهای مرتبط
نظرات کاربران بلاگ سان در مورد این مطلب