پرونده های بی بی:
از میز بازجویی تا کشتار غزه
بلاگ سان: مستند «پرونده های بی بی» با محوریت کارنامه ی سیاسی بنیامین نتانیاهو، به تحلیل یکی از جسورانه ترین ادعاهای مطرح شده درباره ی ی این دولتمرد خونخوار قرن بیست و یکم می پردازد.
سرویس فرهنگ و هنر مشرق
-مستند «پرونده های بی بی» با محوریت کارنامه ی سیاسی بنیامین نتانیاهو، به تحلیل یکی از جسورانه ترین ادعاهای مطرح شده در رابطه با ی این سیاست مدار خونخوار قرن بیست و یکم می پردازد.
هسته مرکزی این فیلم، بر این استدلال استوار است که سیاستها و راهبردهای تهاجمی نخست وزیر اسرائیل در جنگ غزه، تا حد زیادی تحت تأثیر تمایل شخصی او برای مصون ماندن از پیگرد قانونی به علت اتهامات فساد مالی شکل گرفته است.
ویدئوی از اثبات پشت پرده روابط غیراخلاقی نتانیاهو و خیانت به همسرش/بخشی از مستند «پرونده های بی بی» (دانلود)
این مستند با سودجستن از دسترسی ویژه به آرشیوی منحصربه فرد، پرده از جنبه های پنهان زندگی سیاسی و خانوادگی نتانیاهو برمی دارد.
یکی از محورهای مهم، بررسی نقش کلیدی «یونی نتانیاهو»، برادر بنیامین، در راه صعود او به قدرت است. «یونی» که در عملیات مشهور «انتَبِه» در سال ۱۹۷۶ کشته شد، با حضورش در آن مأموریت پیچیده، بنیامین را به کانون توجهات سیاسی اسرائیل پرتاب کرد؛ رویدادی سرنوشت سازی که بعدها اساس چندین فیلم سینمایی، همچون فیلم «حمله به اِنْتَبِه» (۱۹۷۷) قرار گرفت.
اما یکی از جذاب ترین و تأثیرگذارترین بخش های این مستند، استفاده گسترده از فیلم ها و نوارهای درزکرده از بازجویی های پلیس از بنیامین نتانیاهو و سایر چهره های کلیدی است. این تصاویر و صداهای منتشرنشده، بینشی بی سابقه و مستقیم از چگونگی مدیریت قدرت و مواجهه ی او با اتهامات سنگین قضایی ارائه می کند.
«الکس گیبنی»، تهیه کننده مستند پرونده های بی بی- «الکسیس بلوم»، کارگردان
h2>نوارهای بازجویی نتانیاهو که همچون بمب صدا کرد
مستند جنجالی «پرونده های بی بی»که پخش سراسری آن با تأخیرها و حواشی بسیار همراه بود، به یکی از پرسر و صداترین آثار سال های اخیر تبدیل شد. این اثر، یک فیلم مستند افشاگرانه است که به گونه ای بی سابقه به اتهامات فساد مالی و سیاسی مطرح شده مقابل «بنیامین نتانیاهو»، نخست وزیر اسرائیل، و خانواده او می پردازد.
پشت این پروژه بزرگ، تیمی از برجسته ترین چهره های مستندسازی جهان قرار دارند. این فیلم را «الکس گیبنی»، تهیه کننده برنده جایزه اسکار که آثاری چون «تاکسی به سمت تاریکی» و «پاک شدن: ساینتولوژی و زندان باور» را در کارنامه دارد، تهیه کرده و «الکسیس بلوم»، کارگردان نامزد سه جایزه امی و خالق مستند مشهور «ما اسرار را می دزدیم: داستان ویکی لیکس»، آنرا کارگردانی کرده است. این مستند در جشنواره معتبر تورنتو (TIFF) در سال قبل با استقبال گسترده و تحسین منتقدان رو به رو شد.
تصاویری از وحشت نتانیاهو در بازجویی پلیس //بخشی از مستند «پرونده های بی بی»
از ویکی لیکس تا کاخ نخست وزیری: مسیر یک افشاگر
بلوم، کارگردان این اثر، که پیش از این با ساخت پرتره هایی عمیق از شخصیت هایی همچون «کری فیشر و دبی رینولدز»، «راجر آیلز» و «آنیتا پالنبرگ» توانایی خویش را در پرداختن به سوژه های پیچیده اثبات نموده، بار دیگر مهارت قابل توجهش را در این ژانر به نمایش گذاشت. از دید خیلی از کارشناسان، دسترسی بلوم به نوارهای محرمانه بازجویی ها که قلب تپندهٔ این مستند را تشکیل می دهد، یک موفقیت بزرگ رسانه ای شمرده می شود.
بسیار عالی. این بخش پایانی، ابعاد کاملا جدید و جنجالی به داستان اضافه می کند. من آنرا با حفظ ساختار روایی و لحن افشاگرانه ویرایش می کنم و میان تیترهای قدرتمندی نیز برای آن پیشنهاد خواهم داد.
یک سکوت برنامه ریزی شده: چرا رسانه های جریان اصلی آمریکا ساکت ماندند؟
اگرچه «الکس گیبنی» در جشنواره تورنتو از امیدواری خود برای کسب قراردادهای پخش سینمایی در آمریکا سخن گفت، اما این آرزو هیچ گاه محقق نشد. در عمل، این فیلم تنها به نمایشی محدود و فاقد هرگونه کمپین تبلیغاتی در یک سینمای جنوب کالیفرنیا و مرکز IFC در نیویورک بسنده کرد. این سکوت عجیب زمانی معنادارتر شد که شمار قابل توجهی از رسانه های بزرگ آمریکایی نیز از پوشش خبری این مستند خودداری کردند.
گیبنی در واکنشی کوتاه و تعجب آور، این حقیقت را این گونه خلاصه کرد: «هیچ رسانه جریان اصلی، این فیلم را در آمریکا پوشش نخواهد داد.»
از چشم اسکار افتادن؛ یک حذف مشکوک
با وجود همه موانع، «پرونده های بی بی» توانست جایگاه خویش را بعنوان یکی از ۱۵ مستند برتر در لیست اولیه آکادمی اسکار تثبیت کند. با این وجود، در دور نهائی و قبل از اعلام نامزدها، رای دهندگان آکادمی به این فیلم رای ندادند و راهی برای ورود آن به جمع پنج نامزد نهائی باز نشد.
نبردی نابرابر: از سعی برای سانسور در اسرائیل تا استقبال در اروپا
در خاک اسرائیل، بنیامین نتانیاهو بطور فعالانه کوشش کرد تا پخش این مستند را بطور کامل ممنوع کند. باآنکه این تلاش به نتیجه نرسید، اما عملا فیلم هیچ گاه در این کشور به نمایش درنیامد. این در حالی بود که در سوی دیگر، مستند در قاره اروپا و خصوصاً در بریتانیا با استقبال گسترده روبرو شد و موفق شد افکار عمومی را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
واژه کلیدی: چرا واشنگتن «مضطرب» است؟
«الکسیس بلوم»، کارگردان اثر، در اقدامی قابل تأمل، بارها در مصاحبه های خود از تعبیر خاص و تاملبرانگیزی استفاده نمود. او با اصرار بر این عبارت، افشا کرد که «دولت ایالات متحده همچنان در رابطه با این فیلم 'مضطرب' است.» این واژه گزینی هوشمندانه، به وضوح بر فشارهای پشت پرده و حساسیت بالای محتوای این مستند در سطوح سیاسی دلالت دارد.
پرده برداری از چهره واقعی: ترس، نقاب کهنه ی اقتدار را می درد
تنها بعد از دقایقی تماشا، دلیل جنجال برانگیز بودن «پرونده های بی بی» آشکار می شود. بنیامین نتانیاهو باآنکه با همان لبخند همیشگی اما تهدیدآمیز خود روی پرده حاضر می شود، اما در ژست ها و حالات چهره اش شکافی عمیق خودنمایی می کند. یک بی قراری محسوس، رفتارهای به ظاهر مطمئن او را تحت الشعاع قرار داده است. واکنش هایش آکنده از اضطراب است و از آن اعتمادبه نفس ساختگی ای که در میدان سیاست به نمایش می گذارد، خبری نیست. او قادر نیست ضعف ملموس خویش را پنهان کند؛ هراسی آرام اما ژرف از خطری قریب الوقوع، بی وقفه او را می کوبد و عاقبت نقاب از چهره اش برمی دارد.
از چهرi خونخوار تا "موش ترسوده": تضادی که دنیا را شوکه کرد
این، تصویری از نتانیاهو است که جهان هیچ گاه ندیده بود. این چهره در تقابل کامل با سیمای فردی حق بجانب و مصمم قرار دارد که مردم ایران از پشت تریبون هایش دیده اند. همان چهره ای که خویش را "سرباز قرن بیست ویکم" می خواند، حال در پشت میز بازجویی، بیشتر از هر چیز به "موشی ترسیده" می ماند.
گنجینه ی درزکرده: هسته ی اصلی یک بمب افشاگرانه
هسته ی مرکزی و انفجاری این مستند، تصاویر بازجویی های پلیسیِ دیده نشده است که نه تنها نتانیاهو، بلکه همسرش «سارا» و پسر بزرگ و راست گرای افراطی شان، «یائیر»، را در مقابل دادیار نشان میدهد. این حلقه بهتان به چهره های قدرتمند دیگری نیز گسترده می شود:
«آرنون میلشن»، میلیاردر و تهیه کننده پرنفوذ هالیوود ۱-«آرنون میلشن»، میلیاردر و تهیه کننده پرنفوذ هالیوود
۲- «ماری ادلسون»، میلیاردر اسرائیلی-آمریکایی
۳- «شائول الوویچ»، غول صنعت مخابرات اسرائیل
۴- «نیر حِفتص»، سخنگوی سابق نتانیاهو
معامله ی تاریخی: چه طور نوارهای محرمانه به یک سلاح تبدیل شد؟
منبع این افشاگری، هزاران ساعت از نوارهای بازجویی است که میان سالیان ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ ضبط شده و در بهار ۲۰۲۳ به بیرون درز کرد و سر از دستان «الکس گیبنی» درآورد. گیبنی فورا با درک ارزش تاریخی این اسناد، نزد «الکسیس بلوم» رفت و پیشنهاد نمود تا این تصاویر، اساس ساخت یک فیلم بلند مستند را تشکیل دهند.
بلوم در این زمینه به «میدل ایست آی» می گوید: «می دانستم که هیچ گاه یک مصاحبه صادقانه و رو در رو با بنیامین نتانیاهو نخواهم داشت. این [نوارها] نزدیک ترین چیزی بود که می توانستم تحت این شرایط، به یک گفتگوی صادقانه با او دست پیدا کنم.»
فساد سارا نتانیاهو به روایت تصویر
فراتر از افشاگری؛ هنر تبدیل اسناد پراکنده به یک تراژدی مدرن
آنچه مستند «پرونده های بی بی» ارائه می کند، شاید برای پیگیران پرونده های فساد، کاملا جدید نباشد؛ اما درخشش این اثر در دوین تیزبینانه و روایت هوشمندانه «الکسیس بلوم» نهفته است. او این تصاویر پراکنده از بازجویی ها را به یک "سند انفجاری" مبدل می کند که روایتی ترسناک از قدرتِ مهارنشده، فساد اخلاقی عمیق و جامعه ستیزی را به تصویر می کشد. تماشای این فیلم، مواجهه ای بی واسطه با یکی از تاریک ترین زوایای قدرت در جهان امروزی است، با جزئیاتی که کوچک ترین ملاحظه ای برای سوژه های خود قائل نیست.
از جنگ غزه تا بطری های شامپاین سارا نتانیاهو؛ زنجیره ای از پشت پرده ها
مستند با صحنه هایی از جنگ غزه شروع می شود؛ جنگی که سازندگان بطور تلویحی اما قدرتمند، آنرا برآمده از محاسبات شخصی و مصلحت اندیشی های بنیامین نتانیاهوبرای نجات خود از بحران قضایی معرفی می کنند. سپس، دوربین به قلب فساد مالی می رود و به هدایای گران قیمتی از قبیل شامپاین و سیگار می پردازد که توسط چهره هایی مانند «آرنون میلشن» و «ماری ادلسون» به حلقه نزدیکان نخست وزیر اهدا شد تا راه برای دسترسی های ویژه هموار شود.
معامله ی هالیوود و اورشلیم؛ بازی قدرت در ازای ویزا و معافیت مالیاتی
یکی از حساس ترین اتهامات مطرح شده، مربوط به آرنون میلشن، میلیاردر و تهیه کننده صاحب نام وبنیان گذار کمپانی فیلمسازی «Regency Enterprises» است. فیلم افشا می کند که نتانیاهو از نفوذ سیاسی خود برای احیای ویزای آمریکای میلشن - که پیش از این لغو شده بود - استفاده نمود. در ازای این لطف، میلچن نه تنها با اهدای هدایای میلیونی از خانواده نتانیاهو قدردانی نمود، بلکه نخست وزیر را تحت فشار گذاشت تا وزیر دارایی اسرائیل را وادار کند قوانین را به نفع میلچن تغییر دهد و «معافیت های مالیاتی کلانی» را برای او به ارمغان آورد.
شبکه فساد خانوادگی؛ از هدایای درخواستی همسر تا کنترل پنهان رسانه ها
«بلوم» بتدریج نشان میدهد که شبکه فساد، بسیار گسترده تر از دریافت چند هدیه است. برمبنای شهادت «حداس کلاین»، دستیار سابق میلچن، «سارا نتانیاهو»، همسر نخست وزیر، مشکلات مصرف الکلداشته و شخصاً هدایایی به ارزش حدود ۲۸۰ هزار دلار را «درخواست» کرده است.
اما مهم تر از همه، پرونده «شائول الویچ»، غول مخابرات اسرائیل است. فیلم نشان میدهد نتانیاهو چه طور او را از ورشکستگی نجات داد و در ازای آن، خانواده نتانیاهو کنترل پنهان خویش را بر یکی از پرمخاطب ترین رسانه های اسرائیل، «والا نیوز»، به دست آوردند.
آیا پادشاه بعدی دموکراسی قلابی رژیم فرزند نتانیاهو است؟
این کنترل تا حدی بود که خبرنگاران اخراج شدند و خط مشی تحریریه برای انتشار رپرتاژهای تبلیغاتی سفارشی برای بنیامین و پسرش «یائیر» تغییر کرد؛ گام بعدی که به قول «اوزی بلر»، دوست دیرین نتانیاهو، آماده سازی یائیر برای جانشینی پدر بوده است.
نقابِ "فراموشی؛ استراتژی یک خونخوار در مقابل پلیس
«الکسیس بلوم»، کارگردان مستند، از بی احترامی و گستاخیِ آشکار خانواده نتانیاهو در برخورد با بازجویان ابراز شگفتی می کند. در صحنه ای کلیدی از «پرونده های بی بی»، «سارا نتانیاهو» با تحقیر به مدارک پلیس اشاره می کند و می گوید: «مدارک شما چرت و پرت محض است.» در مقابل، نخست وزیر اسرائیل نیز در سرتاسر فیلم، با تاکید بر یک استراتژی ثابت، بارها ادعا می کند که «چیزی به یاد نمی آورد.» در قسمتی دیگر به همسر نخست وزیر رژیم اشاره می شود که در فساد گسترده و باج خواهی او نقش به سزایی دارد. در فلاش بکی جذاب داستان خیانت نتانیاهو مطرح می شود و او از آن پس رویداد به جهت اینکه در افکار عمومی اسرائیل چهره اش مخدوش نشود به امربر همسرش تبدیل شد.
دروغی که با سند افشا شد؛ وقتی "حافظه استثنایی یک سیاست مدار از کار می افتد
بلوم با طعنه به شهرت نتانیاهو می گوید: «همیشه به من گفته شده بود که او یک اَبَرقدرت حافظه دارد. اما وی در موقعیت هایی می گوید چیزی را به یاد نمی آورد که هر انسان عادی ای آنرا به یاد می آورد.»
اوج این تناقض، در پرونده «آرنون نونی موزس»، سردبیر یک روزنامه اسرائیلی رخ می دهد. پلیس، ضبط مخفیانه ای که نتانیاهو از یک گفتگوی محرمانه انجام داده بود را برای او پخش می کند، در صورتیکه او قاطعانه انکار کرده بود چنین کاری کرده باشد. بلوم با شگفتی می پرسد: «نمی دانم چه طور ممکنست فراموش کنید که کسی را مخفیانه ضبط کرده اید، آن هم وقتی گوشی در جیب تان بوده است.»
معمای روانشناختی نتانیاهو؛ نابغه ای خودشیفته یا دروغگویی مصلحت اندیش؟
کارگردان اثر، در تحلیل خود از این همه دروغگویی، به یک پرسش بنیادی می رسد: «آیا او از دروغ گفتن خود آگاه بود؟ یا تصور می کرد هدف، وسیله را توجیه می کند و اعمالش برای خیر بزرگ تر اسرائیل بوده است؟» پاسخ بلوم به این سوال، کلید درک شخصیت نتانیاهو است. او می گوید: «نتانیاهو واقعا باور دارد که باهوش ترین و تواناترین فرد در تمام اسرائیل است.»
این خودبرتربینی تا بدانجاست که به قول بلوم، خیلی از نزدیکان سابق او، از رئیس دفتر پیشینش تا روسای پیشین شین بت، تأیید کرده اند که کلمه ای که نتانیاهو دائماً برای توصیف اطرافیانش به کار می برد، «کوتوله ها» است. در جهان بینی او، خود یک «نابغه» است و بقیه «کوتوله»هایی هستند که باید رهبری شوند.»
بازی دوگانه در واشنگتن؛ از کودکی فیلادلفیا تا نطق تحریک آمیز در کنگره
مستند «پرونده های بی بی» بارها به رابطه عمیق و چندلایه نتانیاهو با آمریکا می پردازد؛ کشوری که او بخشی از کودکی و دوران دانشجویی خویش را در «ام.آی. تی» بوستون در آن گذرانده و سپس بعنوان دیپلمات در سازمان ملل تجربه اندوخته است. نتانیاهو همیشه از اینپیوند مستحکم بعنوان یک سرمایه سیاسی برای ترسیم خود بعنوان سردمدار رابطه با اصلی ترین حامی اسرائیل در مقابل مخاطبان داخلی بهره برده است.
صحنه ای تعجب آور از نطق عامدانه تحریک آمیز وی در کنگره آمریکا در سال ۲۰۱۵ (تاریخ تصحیح شد) نشان داده می شود که «نیمرود نوویک»، مشاور ارشد سابق «شیمون پرز»، آنرا «بهترین شکل بیان شده از مجموعه ای از شعارهای پوچ» توصیف می کند. این صحنه، یادآور مصونیت بی چون و چرایی است که واشنگتن برای این رهبر اسرائیلی قائل شده است.
اولویت واشنگتن: سلاح و پوشش سیاسی، نه پاسخگویی
«الکسیس بلوم» در تحلیل این رابطه بی کم وکاست می گوید: «فرستادن سلاح برای اسرائیل و فراهم کردن پوشش سیاسی برای او، بدون تردید اهمیت بیشتری دارد از این که 'بی بی' تماسی با 'کری' برقرار کند.» این جمله موضع راهبردی آمریکا را به وضوح نشان می دهد: منافع امنیتی کلان، بر هرگونه اجبار به پاسخگویی رهبران اسرائیل اولویت دارد.
یک رابطه خاص بدون بازخواست؛ سکوت معنادار کاخ سفید
اگرچه رابطه آمریکا و اسرائیل در مستند مطرح می شود، اما هیچ گاه به محور اصلی تبدیل نمی گردد. بلوم امیدوار است روزی فیلمی مستقل به این مورد پیچیده اختصاص پیدا کند.
یکی از مصاحبه شوندگان فیلم، این رابطه را با صراحت به چالش می کشد: «آمریکا نمی داند چه طور نتانیاهو را مورد بازخواست قرار دهد؟ تا حالا دولت های بایدن و ترامپ هیچ اقدامی برای تنبیه 'بی بی' به خاطر دروغ هایش نکرده است. ممکنست پشت درهای بسته از او انتقاد کنند، اما هیچ پیامد عملی وجود ندارد.»
این جمله، هسته مرکزی انتقاد را نشانه می رود: معامله نانوشته واشنگتن با اورشلیم که در آن، پشتیبانی بی قید و شرط، جایگزین مسئولیت پذیری و پاسخگویی شده است.
گروگانِ دو جنگ؛ روایتی که نتانیاهو را مسئول رنج فلسطینیان و اسرائیلیان می داند
مستند در بخش پایانی و بحث برانگیز خود، به واقعه ۷ اکتبر و جنگ غزه می پردازد. «گیلی شوارتس»، یکی از بازماندگان حمله به کیبوتص، صدای خیلی از قربانیان است وقتی که نتانیاهو را مسئول «رنج دوگانه» می داند: «حالا باید تحمل کنم و ببینم که همسایه هایم در غزه هم کشته می شوند.» این احساس، تا آنجا پیش می رود که شوارتس نمی خواهد چهره نخست وزیر را ببیند و خانواده های گروگان ها از ترس قطع کمک های دولتی، از سخن گفتن مقابل او واهمه دارند. تحلیل صریحی که از لابه لای این نارضایتی ها شنیده می شود، این است: «آنان را نخست وزیر رژیم گروگان گرفته بود، نه حماس.»
استراتژی "تغذیه حماس" برای بقای سیاسی
این فیلم با استناد به تحلیل های کارشناسان، بهتان سنگینی را مطرح می کند: نتانیاهو نه خالق حماس، بلکه حامی مالی و راهبردی آن بوده است. «نیمرود نوویک»، مشاور پیشین شیمون پرز، در فیلم می گوید: «افکار عمومی اسرائیل، نتانیاهو را بعنوان کسی می شناسد که حماس را تغذیه کرد و او را مقصر ۷ اکتبر می دانند.»این بخش ویژه از این مستند که توام با نقل قول های همراهان سیاسی نخست وزیر رژیم هم راه است، خوراک خوبی برای طیف های سیاسی داخلی است که حمله اسرائیل به ایران را نتیجه از پشتیبانی از حماس و سایر گروههای مقاومت توصیف می کنند. در این مستند به صراحت این مورد مطرح می شود که نخست وریز رژیم هیچ برنامه ای برای پایان دادن به جنگ غزه، بازگرداندن گروگان ها، یا تغییر دینامیک های منطقه وجود نداشت. و فقط اوضاع را بدتر کرد.
بازی خطرناک با آتش؛ چرا نتانیاهو هیچ گاه جریان پول به حماس را قطع نکرد؟
کارشناسان مصاحبه شونده توسط بلوم، با قاطعیت ادعا می کنند که نتانیاهو عمداً از مهار حماس خودداری کرده است. آنها استدلال می کنند که تهدید یک گروه جهادی، ابزاری حیاتی برای توجیه ادامه حکمرانی او بوده است. بلوم این استراتژی را یک «تصمیم فوق العاده بد» اما حساب شده می خواند و توضیح می دهد: «اسرائیل بر تمام پول هایی که وارد کرانه باختری و غزه می شود کنترل دارد. در دوران نتانیاهو، پول برای حماس بیشتر و بیشتر و بیشتر و بیشتر شد، چون این وضعیت به نفع او بود.» این، عین استراتژی «تفرقه بینداز و حکومت کن» است: وقتی حماس قدرتمند باشد، نتانیاهو می تواند استدلال کند که چاره ای جز نگاهی سخت گیرانه و عدم مذاکره ندارد.
بن بست عمدی؛ جنگ بی پایانی که هیچ چاره ای نمی طلبد
نتیجه نهائی این استراتژی، به بن بستی ختم می شود که مستند آنرا آشکار می سازد: نخست وزیررژیم هیچ برنامه ای برای پایان دادن به جنگ، بازگرداندن واقعی گروگان ها، یا تغییر دینامیک های منطقه ندارد. جنگ وی در غزه، که از دیدگاه مستند، غیرانسانی و عامل بی ثباتی در خاورمیانه است، تنها با هدف بدتر کردن اوضاع و تداوم بحرانی که بقایش به آن گره خورده، پیش می رود. این موضع، در تقابل کامل با گفتمان ساده انگارانه ای قرار دارد که در بعضی محافل اثرگذار آمریکایی مطرح می شود و هرگونه انتقاد از اسرائیل را هم سویی با حماس قلمداد می کند. مستند نشان میدهد که واقعیت، ابعاد و لایه های بسیار پیچیده تری دارد.
«پرونده های بی بی» از زمان اولین نمایش خود در جشنواره تورنتو مسیر دشواری را پشت سر گذاشته است. این فیلم تا آخرین لحظات درحال بروزرسانی و تدوین باردیگر وقایع اخیر بود، اما باوجود نفوذ و اعتبار «الکس گیبنی» در صنعت سینما، هیچ گاه نتوانست جایگاهی مشابه با سایر آثار مدعی جایزه کسب کند.
«الکسیس بلوم»، کارگردان نامزد سه جایزه امی و خالق مستند مشهور «ما اسرار را می دزدیم: داستان ویکی لیکس» الکسیس بلوم: نتانیاهو یا به یک توافق قضایی تن می دهد یا نظام حقوقی را تغییر می دهد. او سیستم قضایی را از درون خالی خواهدنمود. دادستان کل - که با او همدل نیست - کنار گذاشته خواهد شد و او راهی پیدا خواهدنمود تا دستگاه قضایی را به گونه ای بازسازی کند که به نفع خودش باشد. الکسیس بلوم در این زمینه می گوید: «پلتفرم های پخش امروز چندان تمایلی به محتوای سیاسی پیچیده ندارند، مگر این که مبحث کاملا شفاف و یک سویه باشد. مثلا مستند ناوالنی موفق بود چون لابی طرفدار روسیه در آمریکا چندان بزرگ یا پرنفوذ نیست.» او به تجربه خود در مراسم اخیر جوایز امی اشاره می کند: «یک فیلم اوکراینی چندین جایزه برد اما پخش کننده ای نیافت. مستند فلسطینی-اسرائیلی No Other Land نیز با همین مشکل مواجه می باشد. کاملا طبیعی است که خدمات پخش از فیلمی که به شدت از یک رهبر در قدرت اسرائیلی انتقاد می کند، فاصله بگیرند.»
بلوم در ادامه به مشکل تأمین بودجه اشاره می کند: «تهیه بودجه برای این فیلم بسیار دشوار بود چون سرمایه گذاران به شدت مضطرب بودند. هیچ تمایل نهادی برای مواجهه با پرسش های واقعا مهم دوران ما وجود ندارد و من انتظار دارم با احتمال بازگشت ترامپ، اوضاع بدتر هم بشود.»
آنچه برای بلوم نگران کننده تر است، پدیده خودسانسوری است که قبل از هرگونه رسمی رخ می دهد: «در آمریکا چیزی خزنده تر وجود دارد. مساله اصلی پول است؛ این که کسی نمی خواهد دردسر درست کند. این مورد برای من بسیار ناامیدکننده و غم انگیز است، اما ما مجبوریم به شیوه های کاملا مردمی و از پایین به بالا کار را ادامه دهیم. در مورد آینده نتانیاهو، بلوم چندان خوشبین نیستم، با این که رهبران قبلی اسرائیل زندانی شده اند - همچون موشه کاتساو در ۲۰۱۱ و ن ایهود اولمرت در ۲۰۱۵ - من تصور نمی کنم نتانیاهو به زندان برود. من می بینم که او به صورتی از مخمصه درمی رود، با این که به نظر می آید شواهد فراوانی مقابل او وجود دارد. این روند آنقدر طولانی شده که فکر می کنم او راهی پیدا خواهدنمود تا از عدالت فرار کند. هرچه این محاکمه بیشتر بطول بیانجامد، بیشتر می تواند از زیر بار مسئولیت شانه خالی کند.»
بلوم در آخر پیشبینی می کند: «نتانیاهو یا به یک توافق قضایی تن می دهد یا نظام حقوقی را تغییر می دهد. او سیستم قضایی را از درون خالی خواهدنمود. دادستان کل - که با او همدل نیست - کنار گذاشته خواهد شد و او راهی پیدا خواهدنمود تا دستگاه قضایی را به گونه ای بازسازی کند که به نفع خودش باشد.»
فریب افکار عمومی؛ هنر مشترک رهبران اسرائیل و آمریکا
مقایسه دونالد ترامپ و بنیامین نتانیاهو، از وجوه اشتراک قابل تأملی پرده برمی دارد. هر دو، با سودجستن از امتیازات ویژه و ثروت خانوادگی، موفق شده اند میلیونها نفر را با دستورکارهای منفعت طلبانه خود فریب دهند. با این وجود، «بلوم»، کارگردان مستند «پرونده های بی بی»، باور دارد باوجود این شباهت ها، وضعیت اسرائیل با آمریکا تفاوت های بنیادینی دارد.
تضعیف عمدی نهادهای دموکراتیک؛ نقشه مشترک قدرت طلبان
مقایسه دولت نتانیاهو با دولت ترامپ اجتناب ناپذیر است. هر دو با اتصالات خانوادگی به قدرت رسیدند و انگیزه اصلی هر دو، گریز از دستاوردهای حقوقی اعمالشان بوده است. یکی از جنجالی ترین اقدامات نخست وزیر اسرائیل، که نه مخفیانه بلکه آشکارا انجام شد، طرح عمدی برای تضعیف اختیارات دیوان عالی این کشور بود. این اقدام در سال ۲۰۲۳ باعث ماه ها اعتراضات گسترده در سرتاسر اسرائیل شد.
امنیت؛ دروغ بزرگ قرن برای فریب ملت ها
بلوم: مردم به او رأی دادند چون باور داشتند از آنان محافظت خواهد کرد؛ که از دید من دیوانه وار است، چون اسرائیل هیچ گاه برای یهودیان خطرناک تر از امروز نبوده استبلوم در تحلیل خود می گوید: «نتانیاهو توانسته مردم را فریب دهد چون آنان را متقاعد کرده که برای امنیتشان خوب است.» او توضیح می دهد: «مردم به او رأی دادند چون باور داشتند از آنان محافظت خواهد کرد؛ که از دید من دیوانه وار است، چون اسرائیل هیچ گاه برای یهودیان خطرناک تر از امروز نبوده است.» کارگردان با طعنه به ادعاهای نتانیاهو اشاره می کند: «او مدام می گوید ما در هفت جبهه می جنگیم. خب، چه طور است در هفت جبهه نجنگید؟»
فروشندگان «روغن مار»؛ تشبیه تعجب آور از دو رهبر
بلوم، ترامپ و نتانیاهو را نه کاملا همسان، بلکه مشابه فروشندگان دوره گرد «روغن مار» می داند که با مهارت موفق به فریب افکار عمومی شده اند. او تحلیل می کند: «بعد از ۷ اکتبر، نتانیاهو به شدت محبوبیتش را از دست داد چون مردم گفتند: "این اتفاق در دوران او رخ داد." و او آقای امنیت نیست.»
فرار به جلو؛ سیاستِ غفلت عمدی از تهدیدات واقعی
به گفته بلوم، مشکل اصلی نتانیاهو این است که «آنقدر درگیر صفحه شطرنج بزرگ است: ایران، سوریه و غیره، که فلسطینی ها را که درست پشت در خانه اش هستند فراموش کرده.» کارگردان تاکید می کند: «او عاشق این است که در یک سطح چرچیل گونه عمل کند و نگاهش را به دشمن بزرگ یعنی ایران بدوزد. اما ۷ اکتبر به او نشان داد که در حقیقت باید با چه چیزی رو به رو شود.»
هشدار پایانی؛ آینده تاریک بدون حل مساله فلسطین
بلوم در آخر هشدار می دهد: «تا زمانی که اسرائیل با مسایل بسیار پیچیده، عاطفی و مداومی که فلسطینی ها پیش روی آن قرار می دهند درگیر نشود، هیچ گاه یک دولت دموکراتیک نخواهد بود و هیچ گاه در سطح جهانی پذیرفته نخواهد شد.» این سخن، تصویری هشدارآمیز از آینده ای ترسیم می کند که در آن، تداوم وضعیت موجود، نه تنها امنیت بلکه مشروعیت بین المللی اسرائیل را نیز به مخاطره می اندازد.
بطور خلاصه، در دوران نتانیاهو، پول برای حماس بیشتر و بیشتر و بیشتر و بیشتر شد، چون این وضعیت به سود او بود. و او آقای امنیت نیست. اما ۷ اکتبر به او نشان داد که در حقیقت باید با چه چیزی مواجه شود.
منبع: بلاگ سان
این پست بلاگ سان را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین پستهای مرتبط
نظرات کاربران بلاگ سان در مورد این مطلب