یادداشت ،
غربالگری های نسنجیده حاملگی همچنان ادامه دارد!
به گزارش بلاگ سان با وجود اینكه پروتكل های كشور های پیشرفته، غربالگری را الزامات قبل از حاملگی نمی دانند اما متاسفانه این دستور العمل بعنوان یك اجبار برای مادران آبستن به حساب می آید.
خبرگزاری مهر؛ گروه جامعه: اگر در سالهای اخیر بعنوان یک مادر حاملگی را تجربه کرده باشید، یا پدری باشید که حامی همسرش در دوره حاملگی بوده است، حتما درباره مراقبت های قبل از حاملگی شنیده اید، معاینات، آزمایشات و اقداماتی که باید پیش از مبادرت به حاملگی صورت گیرد، تا این برهه ی بسیار حساس با آرامش بیشتری سپری شود و خطراتی که جان مادر و فرزند آینده ی او را تهدید می کند به حداقل برساند. در سالهای اخیر به این غربالگری ها از دریافت شرح حال گرفته و معاینه سمع قلب و ریه و… تا یک سری آزمایش های تشخیصی، غربالگری سلامت روان مادر هم اضافه شده است. این غربالگری که به صورت پرسشنامه ای شش سوالی است، با وجود آنکه بنظر ساده می آید، اما برای ورود به راهنمای کشوری عرضه خدمات مامایی و زایمان باید از فیلترهای علمی مختلف عبور کند تا صلاحیت عرضه برای عموم را داشته باشد. اما بررسی های علمی نشان داده است که غربالگری مذکور پشتوانه های علمی_پژوهشی خیلی محکمی نداشته است. برِت تامبز، استاد دانشگاه مک گیل کانادا، در نتیجه بررسی هایی که حول این مورد داشته است می نویسد: «در حال حاضر هیچ سندی از هیچ کارآزمایی بالینی با طراحی خوب و هدایت شده وجود ندارد که نشان دهد غربالگری افسردگی زنان، برای آنها نفعی در حاملگی یا بعد از زایمان داشته باشد. دستورالعمل های موجود که غربالگری افسردگی را پیشنهاد می کنند، باید بازبینی شوند.» همینطور شِری فار پژوهشگر بخش بهداشت باروریِ مرکز کنترل و جلوگیری از بیماری های آمریکا (CDC) در مطالعه خود با مبحث «غربالگری و درمان زنان افسرده غیرباردار سنین باروری در ایالات متحده آمریکا» به نتیجه می رسد که تحقیقات بیشتری نیاز است تا ثابت شود؛ غربالگری روتین افسردگی زنان سنین باروری، تشخیص و درمان افسردگی را زیاد می کند، سلامت مادر پیش از باروری را بهبود می بخشد و نتایج نامطلوب باروری را می کاهد. پس چه طور می توان غربالگری سلامت روان را پیشنهاد کرد زمانی که کارگروه خدمات پیشگیرانه ایالات متحده آمریکا (USPSTF) وجود نتایج مثبت کاذب و ارجاع گران قیمت به آزمون های تشخیصی پیشرفته تر در زنان بدون افسردگی تحمیل هزینه و عوارض درمان به مادران به دنبال تشخیص های اشتباه عوارض بالقوه برچسب زدن بیماری به مادر فاقد آنرا سه حیطه مهم عوارض این مداخله می داند. با همه اینها، انجمن زنان و مامایی آمریکا پیشنهاد می دهد خانم های آبستن حداقل یکبار در دوره حاملگی از نظر علایم افسردگی بررسی شوند. این سفارش برای پیشگیری از عوارض ناشی از افسردگی که مهم ترین آن خودکشی است، مطرح می شود. بررسی مادران از نظر افسردگی در آمریکا که خودکشی پنجمین علت مرگ مادران در دوران حاملگی و بعد از زایمان است، از نظر منطقی شاید قابل قبول باشد اما در ایران که به اذعان اداره سلامت مادران وزارت بهداشت، خودکشی در فهرست علل شایع مرگ و میر مادران و شاید حتی فهرست علل کمتر شایع مرگ و میر مادران هم به چشم نمی خورد، غربالگری سلامت روان آن هم پیش از حاملگی و برای تمام افرای که قصد حاملگی دارند، چه ضرورتی دارد!؟ این در شرایطی است که میانگین سن شروع اختلال افسردگی اساسی یعنی شایع ترین اختلال روانپزشکی که در موارد شدید می تواند منجر به خودکشی شود، در سنین ۴۵-۴۰ سال است که در ایران با پیک نمودار موالید برحسب گروه های سنی (سنین ۲۵ تا ۳۵ سال) فاصله دارد و تنها ۳ تا ۴ درصد از موالید در ارتباط با مادران سنین بالای ۴۰ سال می باشد. سوال این جاست در حالیکه هنوز پروتکل های کشورهای پیشرفته و یا مدعی در حوزه بهداشت و سلامت که یکی از اشکالات جدی آنها عوارض تهدیدکننده حیات اختلالات روان است، غربالگری سلامت روان قبل از حاملگی را الزامی نمی دانند، چرا در دستورالعمل های کشوری ایران که طبق آمارها اختلالات روان مادران آبستن جزو اولویت های بهداشتی و درمانی آن نیست، بعنوان یکی از مراقبت های قبل از حاملگی آورده شده است؟ آیا مؤلفان راهنمای کشوری به این فکر نکرده اند که مطرح کردن این مورد بعنوان یک دستورالعمل رسمی و لازم الاجرا که پژوهش های علمی اسناد کافی برای مفید بودن آن عرضه نمی دهد و در انجام آن بحث و جدل و تشکیک وجود دارد، از ارزش و میزان اعتماد به راهنما می کاهد؟ اگر احتیاج به غربالگری سلامت روان مادران باشد بایستی در گروه های پرخطر از نظر افسردگی شامل مادران با سنین بالای ۴۰ سال، مادران سیگاری، مصرف کننده الکل، دیابتی و دارای حمایت خانوادگی و اجتماعی نامناسب، صورت گیرد تا با حفظ منابع مراقبتهای بهداشتی اولیه، امکان تسهیل درمان برای بیماران شناخته شده فراهم گردد. غربالگری سلامت روان عموم بانوان با قصد بارداری، سبب غفلت از گروه های پرخطر و افزایش نتایج مثبت کاذب غربالگری و مداخلات غیرضروری می شود و می تواند مانعی برای فرزندآوری محسوب شود. ارزش نهادن به حفظ جان و سلامت مادر و مراقبت از او باید در کنار تسهیل روند فرزندآوری و کاهش هزینه ها برای سیستم بهداشتی_درمانی باشد، ازاین رو باید با نگاهی علمی و دقیق از هر مداخله نسنجیده و هزینه بر دوری کرد.
این پست بلاگ سان را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین پستهای مرتبط
نظرات کاربران بلاگ سان در مورد این مطلب