گزارش بلاگ سان؛
نسلی كه زبان محاوره اش را هم تغییر می دهد
بلاگ سان: آیا دهه هشتادی ها عجیب و غریب هستند؟ آیا وقتی از زبان آنها کمتر سر در می آوریم نباید این پرسش جدی مطرح شود که این نسل با تغییر زبان چه هدفی را دنبال می کند؟
خبرگزاری مهر - گروه جامعه: شاید برای شما هم پیش آمده باشد ناگهان رو به رویتان دختر یا پسری از دهه هشتاد باشد و میانه گفتگو به خودتان بیایید که چیزی حدود ۵۰ درصد محتوای گفتگو را دارید حدس می زنید. آنقدر سرعت به گوش رسیدن کلماتی که خارج از روتین گفتگوی روزانه به گوشتان می رسد بالاست که قدرت پردازش هم ندارید. به قول یکی از اهالی توئیتر گاهی شاید فقط کلمات ربط حرف های طرف مقابل به گوشتان آشنا بیاید! البته همه دهه هشتادی ها که حالا طیف نوجوان را می سازند اینطور نیستند ولی تقریباً آنهایی که وارد متوسطه دوم شده اند عموماً از واژه های غیرفارسی در کلامشان زیاد استفاده می نمایند و بیشتر این کلمات در دنیای مجازی کاربرد دارد و حالا در مکالمه روزمره هم آنها را گنجانده اند! هر چه نباشد این نسلی است که با دنیای مجازی اینستاگرام و تلگرام و توئیتر و حالا هم فضاهای جدید شبکه های اجتماعی بزرگ شده است.
گاهی پدر مادرها گلایه می کنند که متوجه صحبت فرزندانشان با هم نسل هایشان نمی شوند. از محتوای چت های آنها سر در نمی آوردند و… حتی گاهی برای متوجه شدن برخی محتواهای نوشتاری این نسل باید به مترجمی از همان نسل دسترسی پیدا کرد. آیا این اختلاف نسلی است؟ آیا این میزان تفاوت این نسل با نسل های قبل از خود بسیار بالاتر از تفاوت دهه هفتادی ها و دهه شصتی ها با نسل های پیش از خود نیست؟ حتی این روزها دهه هفتادی ها هم کمتر دهه هشتادی ها را می فهمند. مبنای این میزان شکاف چیست؟ آیا باید آنرا به گسست نسلی نسبت داد و آن وقت منتظر نتایج اجتماعی و فرهنگی اش نشست؟
دهه هشتادی ها عجیب و غریبند؟
این یک واقعیت است که دهه هشتادی ها دنیای دیگری دارند و بنظر می رسد مسیر دیگری را می پیمایند و فضای مجازی هم به کنارشان آمده و نوع گفتمانشان را تغییر داده است. این در روزهایی است که طبق گفته و هشدار متخصصان میزان گفتگو در خانواده ها پایین آمده است و حالا با شیوع ویروس کرونا و دوری نوجوانان از یکدیگر و فضای مدرسه مشکلاتشان، هیجاناتشان و بدخلقی هایشان هم افزایش شایان توجهی داشته است.
در این میان هستند متخصصانی در حوزه جامعه شناسی و روان شناسی که می گویند این نسل عجیب و غریب نیست و حتی درکشان از مسائل عمیق تر از نسل های قبلی است و اگر آنها را پای گفتگو بنشانید متوجه این مساله خواهید شد اما آنها هم اعتراف می کنند عموم این نسل به دلیلهای گوناگون ترجیح می دهند با هم نسلانشان به گفتگو بنشینند.
برزو نیک نژاد از معلمان با سابقه متوسطه در این خصوص به خبرنگار مهر اظهار داشت: بطور قطع دهه هشتادی ها متفاوت هستند. تفاوت نسلی قبلاً شاید هر ده سال بود اما الان یک تفاوت درون خود نسل ها هم دیده می شود.
چهارچوب های فرهنگی اجتماعی این نسل تغییر کرده و زیر بار مسیر نسل های قبل نمی روند. مثلاً عموماً با درس خواندن مشکل دارند. شاید اگر ما هم بچه امروز بودیم دنبال درس خواندن نمی رفتیم و یا خانواده را راضی می کردیم که در زندگی مسیری دیگر برویم
وی افزود: چهارچوب های فرهنگی اجتماعی این نسل تغییر کرده و زیر بار مسیر نسل های قبل نمی روند. مثلاً عموماً با درس خواندن مشکل دارند. شاید اگر ما هم بچه امروز بودیم دنبال درس خواندن نمی رفتیم و یا خانواده را راضی می کردیم که در زندگی مسیری دیگر برویم. این روزها ملاک ها و ارزش های دهه های گذشته که به نسل های جدید منتقل می شود به سرعت تغییر می کند. یک فاصله های زائدی هم میان نسل ها این دوره وجود دارد.
وی درباره این فاصله های زائد بیان کرد: زمانی بود که همانطور که گفتم هر ۱۰ سال یک دفعه مثلاً چهارچوب های اجتماعی و… تغییر می کرد اما الان شده هر ۴ سال و ۵ سال یک دفعه. اختلاف نظرها در کوتاه ترین زمان رخ می دهد. همین ارتباط را سخت کرده است. من این را به وضوح در مدرسه بعنوان یک معلم می بینم.
این معلم باسابقه و کارشناس مسائل آموزش و پرورش افزود: به خاطر گسترش فضا مجازی و دسترسی گروه های مختلف سنی به این فضاست که این مهم رخ داده است. حتی تغییر دیگر این است که فاصله شهرستان ها و پایتخت هم کم شده است. زمانی که من از شهرستان به تهران آمدم تفاوت در پوشش و رفتار مردم در تهران را به وضوح می دیدم اما الان شما به مراکز شهرها بروید دست کم در ظاهر تفاوتی حس نمی کنید. باز هم گسترش فضای مجازی به نظرم دخیل است که سبب شده است اختلاف دیدگاه ها حتی در جهان در معرض دید باشد.
وی درباره اینکه برای ارتباط با این نسل تلاش شما بعنوان یک معلم چیست، اظهار داشت: ببینید من اهتمام می کنم حداقل علاقه ها یا موارد مورد بحث این نسل را بشناسم. من هم می دانم فلان خواننده رپ گزینه خوبی نیست اما وقتی سر کلاس درباره اش حرف می زنند من معلم باید او و موسیقی اش را بشناسم که حرف ما مبنایی داشته باشد. مثلاً این نسل خیلی وقت ها می گوید فلان کس را ما چه کار داریم رفتار اجتماعی اش چکونه هست یا اصلاً خلافکار است، ما موسیقی اش را دوست داریم مثلاً. نسل ما به هیچ وجهه نمی تواند فاکتورهای رفتاری یک فرد را مثلاً از لذت بردن از موسیقی آن فرد جدا نگه دارد. من اهتمام می کنم بتوانم وارد گفتگو شوم و بتوانم تأثیری بگذارم.
آیا تغییر زبان دهه هشتادی ها مکانیسم دفاعی است؟
احسان محرابی روان شناس و مشاور مدرسه درباره اینکه آیا واقعاً دهه هشتادی ها همینقدر متفاوت هستند که درباره اشان گفته می شود، اظهار داشت: این نسل متفاوت نیست و بیشتر تظاهر به تفاوت می کند. البته خود این تظاهر به تفاوت یک لطمه شناسی جدی نیاز دارد. آیا این تفاوت یک نوع مکانیسم دفاعی برای این نسل نیست؟ ببینید یک بخش ماجرا این است که هر نسلی تفاوت با نسل قبلی را درک می کند. اشتباهات نسل پیش از خودرا درک می کند. اما ممکنست مشکل از اینجا باشد که در این دوره اطلاعات به قدری زیاد دردسترس است که قدرت پردازش را از همه می گیرد خصوصاً از نوجوان.
وی افزود: والدین بسیاری گلایه دارند که این نسل به ارزش های ما احترام نمی گذارد. موضوع این است وقتی نوجوان به سمت اینترنت می رود و مدام با اشکالات بزرگ در رفتارهای اقتصادی و اجتماعی و… بزرگ ترهایش رو به رو می شود با خود می گوید چرا آنها الگوی من شوند؟ حتی امروزه دانش آموزان نسبت به معلم هایشان هم دافعه دارند. نباید این را انکار نماییم. هستند معلمانی که اهتمام در برقراری ارتباط مؤثر دارند اما چقدر هستند؟ وقتی سر کلاس معلم نتواند با دانش آموز ارتباط بگیرد از معنای معلمی دور می شود و فقط می شود یک منتقل کننده دانش. شاید قسمتی از مشکل ما در همین کلاس های درس است.
الان نسل جدید دارد برای خودش حتی زبان جدید خلق می کند. وقتی این کار را بکند دیگر ما هیچ تسلطی بر او نداریم. در حقیقت او هم همین را می خواهد. می خواهد تسلط را از بزرگترها بگیرد؛ وقتی همدل پیدا نمی کند به سمت این مکانیسم دفاعی می رود. اگر مبنای فهم این نسل را بشناسیم آن وقت می بینیم او زبانش را تغییر می دهد و در قالب زبان رایج قرار می گیرد
وی درباره زبان عجیب دهه هشتادی ها نیز اظهار داشت: الان نسل جدید دارد برای خودش حتی زبان جدید خلق می کند. وقتی این کار را بکند دیگر ما هیچ تسلطی بر او نداریم. در حقیقت او هم همین را می خواهد. می خواهد تسلط را از بزرگترها بگیرد. به نظرم وقتی همدل پیدا نمی کند به سمت این مکانیسم دفاعی می رود. اگر مبنای فهم این نسل را بشناسیم آن وقت می بینیم او زبانش را تغییر می دهد و در قالب زبان رایج قرار می گیرد. من بارها در این موقعیت قرار گرفته ام که مراجع نوجوان ابتدا دافعه دارد و با زبانی عجیب حرف می زند و بسیار هم روی دور تند. بعد که همدلی می گیرد به شکلی ارتباط برقرار می شود که هر جا هم متوجه کلمه ای نشوم می پرسم و او توضیح می دهد و دیگر هم از آن کلمه استفاده نمی کند.
محرابی بیان کرد: خیلی خطرناکست اگر با زدن انگ نسل متفاوت آنها را بیشتر از خودمان برانیم. ولی من والدین بسیاری را دیده ام که درباره دهه هشتاد یا دهه نود از واژه ای شبیه اینکه آنها هیولا هستند استفاده می نمایند و می خندند. بله بواسطه تکنولوژی در دسترس هوش این بچه ها با نسل های قبل متفاوت می باشد. این نسل قدرت تحلیل دارد ولی گاهی اوقات هم اصرار دارد سطحی رفتار کند. این را هم بعنوان هشدار می گویم که برخی اختلالات شخصیت متأسفانه در بین نوجوانان زیاد شده است که نیاز به کالبد شکافی دارد. عموماً هم به تربیت آنها بر می گردد یا نظام خانواده و تغییراتی که کرده است. مثل اینکه چند درصد دهه هشتادی ها فرزند طلاق هستند؟ آیا کسی در این مورد آماری دارد؟ من یک مراجع نوجوانی داشتم که خیلی از دوست هایش با تک والد زندگی می کردند و همین او را گرفتار تعارض کرده بود. مشکلات اقتصادی و مشکلات والدین رو این بچه ها اثر می گذارد.
وی درباره اینکه چه سفارش ای به والدین دارید نیز اظهار داشت: اول اینکه تناقض در تربیت پدر و مادر لطمه جدی به بچه ها می زند. باید والدین اختلاف نظرشان را حداقل در نوع تربیت و بایدها و نبایدها کنار بگذارند و پیام های متناقض به بچه ها ندهند. ریشه خیلی از اختلالات روانی همین پیام های متناقض والدین است. اضطراب، افسردگی، پرخاشگری و… از همین جا می آید. اینکه والدین محیط خانه را برای فرزندشان امن کنند. اینکه اگر متوجه تغییر رفتاری در او شدند با همدلی و نزدیک شدن به او دلیل آنرا کشف کنند. گاهی خیلی دیر والدین به دلیلهای پی می برند. واقعیت این است برای والد یک نوجوان بودن هم باید هشیار بود و هم بسیار منعطف. ما والدین آگاه بسیار کم داریم و رسانه ها هم کمتر به این موضوعات می پردازند. عملاً در یک فضای بدون آگاهی بخشی همه چیز رها شده است.
وی در آخر اظهار داشت: یک دوره من در مدارس یک منطقه برای والدین کارگاه گذاشتم و پیش از آن با بچه ها جلسه داشتم برای گفتگو می دیدم اصلاً فرقی ندارد بچه ها درس خوان هستند نه و یا از خانواده فقیر هستند یا غنی عموماً انگیزه و امید به آینده شغلی شأن پایین بود. با والدین هم که حرف زدم دید می گویند بچه هایمان ما را درک نمی کنند. متوجه نیستند ما خیر و صلاح آنها را می خواهیم. به هر حال چاره درون خانواده و درون جامعه گفتگوست ولی گفتگویی که قرار باشد به یک تفاهمی حداقلی برسد. گاهی در همین شبکه های اجتماعی می بینیم مبنای گفتگوها این است که هر کسی حرفش را بزند و برود. این گفتگو نیست. همین اتفاق در خانواده هم رخ می دهد. در آموزش و پرورش هم متأسفانه روش های گفت وشنود آموزش داده نمی گردد.
واقعیت این است که در یک گزارش نمی توان همه آنچه زیر پوست دهه هشتاد در حال رخ دادن است را بیان کرد. هنوز هم معین نیست آیا این اتفاق یک گسست نسلی است یا همان تفاوت نسلی. حضرت علی (ع) می فرماید: (لا تقسروا اولادکم علی اخلاقکم، فانهم مخلوقون لزمان غیر زمانکم) فرزندانتان را به اخلاق (آداب) و خوی های خودتان منحصر و مقید مسازید؛ چه آنها برای زمانی جز زمان شما آفریده شده اند. (ده گفتار، مرتضی مطهری). شاید پویایی یک جامعه نیز در گرو همین تفاوت هاست اما این را هم باید در نظر گرفت با هر میزان تفاوت، مبنای گفتگو نباید قطع شود و باید راهی برای انتقال ارزش ها با انعطاف لازم از نسل قدیم به نسل جدید مهیا باشد. در غیر این صورت چیزی که مورد هدف قرار می گیرد هویت است.
منبع: بلاگ سان
این پست بلاگ سان را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین پستهای مرتبط
نظرات کاربران بلاگ سان در مورد این مطلب